Khái Niệm Đánh Giá Tác Động Môi Trường Là Gì

Doanh nghiệp lập báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM theo các bước dưới đây:

Các nhóm đối tượng cần thực hiện đánh giá tác động môi trường

Lưu ý: Nếu các đối tượng trên thuộc nhóm dự án đầu tư công khẩn cấp theo quy định của pháp luật về đầu tư công thi không cần tiến hành thực hiện đánh giá tác động về môi trường.

Tìm hiểu thêm: Kế toán Carbon là gì? Tìm hiểu về Carbon Accounting

4 phương pháp thực hiện đánh giá môi trường phổ biến

Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) có thể được thực hiện theo 4 phương pháp (danh mục, thống kê, đánh giá, ma trận).

Thường được biểu thị dưới dạng cột, thể hiện mối quan hệ giữa các thông số môi trường với những hoạt động của dự án, hoạt động gây tác động tiêu cực đến thông số môi trường sẽ được đánh dấu. Phương pháp bao gồm:

Phương pháp sẽ chọn lọc, xử lý số liệu, hỗ trợ nhà đầu tư xác định hiện trạng và xu thế biến đổi môi trường trong khu vực dự án để làm cơ sở dự báo tác động môi trường, đánh giá mức độ của tác động khi tiến hành thực hiện dự án.  Các phần mềm xử lý thống kê phổ biến: SPSS (sử dụng ở AIT), Minitab (sử dụng tại Châu Âu), Statgraphics 7.0 (sử dụng tại nhiều nơi).

5 nhiệm vụ chính của phương pháp thống kê:

Quy trình lập đánh giá báo cáo môi trường (ĐTM)

Doanh nghiệp, chủ đầu tư dự án cần tiến hành lập báo cáo đánh giá môi trường theo các bước sau:

Tham khảo thêm: Năng lượng sinh học: Triển vọng phát triển và các ứng dụng

Phương pháp đánh giá nhanh

Là phương pháp đánh giá dựa vào hệ số phát thải ô nhiễm, đặc biệt hiệu quả khi dùng để xác định tải lượng, nồng độ ô nhiễm đối với những dự án công nghiệp, đô thị và giao thông, dự báo khả năng tác động môi trường từ các nguồn gây ô nhiễm.

Phương pháp đánh giá nhanh dùng để dự báo nhanh tải lượng cho cơ sở phát sinh chất ô nhiễm.

Là sự phát triển ứng dụng của bảng kiểm tra, là sự đối chiếu của từng hoạt động trong dự án với từng thông số/thành phần môi trường nhằm đánh giá mối quan hệ nguyên nhân – kết quả.

Nội dung cơ bản của bảng ma trận:

Tùy thuộc vào cách sử dụng ô ma trận có thể được chia thành các loại: Ma trận đơn giản, ma trận có trọng số, ma trận định lượng – ma trận theo cấp và ma trận không có trọng số. Mức độ tác động được đánh theo điểm, thang điểm phụ thuộc vào người đánh giá (từ 1 – 3, từ 1 đến 10,…).

Điểm số cao biểu thị tác động mạnh, tổng số điểm cho thấy thành phần/thông số môi trường nào sẽ bị tác động nặng nhất cho dự án. Phương pháp này có tính chủ quan, cần được tiến hành bởi nhiều cá nhân.

Xem thêm: Tăng trưởng xanh là gì? Thực trạng và Giải pháp

Thời điểm, đối tượng tham gia thực hiện ĐTM

Kết quả đánh giá tác động môi trường được thể hiện thông qua báo cáo đánh giá tác động môi trường. ĐTM được thực hiện song song với quá trình lập báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc những tài liệu có giá trị tương đương với báo cáo trên của dự án. Mỗi dự án đầu tư cần được lập một báo cáo đánh giá tác động môi trường riêng.

Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) được thực hiện bởi chủ đầu tư dự án hoặc các đơn vị tư vấn có đủ điều kiện thực hiện.

Xem thêm: Nông nghiệp tuần hoàn hướng tới nền nông nghiệp xanh

Các đối tượng cần đánh giá tác động môi trường

Theo khoản 1 Điều 12 Nghị định 11/VBHN-BTNMT thì đối tượng phải thực hiện đánh giá tác động môi trường được quy định tại Phụ lục II Nghị định này, cụ thể là các đơn vị tiến hành các dự án gồm:

✍ Xem thêm: Tư vấn  ISO 14001 về hệ thống quản lý môi trường | Tư vấn miễn phí

Việc lập ĐTM – báo cáo đánh giá tác động môi trường được coi là công cụ quản lý có tính chất phòng ngừa, giúp chọn phương án tốt để dự án hạn chế tối đa những tác động tiêu cực đến môi trường

Doanh nghiệp bị xử phạt do thiếu báo cáo đánh giá tác động môi trường

VertZéro – Giải pháp kiểm kê khí nhà kính đầu tiên tại Việt Nam

Hướng tới mục tiêu Net Zero, doanh nghiệp cần giảm lượng khí thải Carbon từ những hoạt động hay quản lý việc cắt giảm trong nội bộ, chuỗi cung ứng. Để giảm lượng khí nhà kính thải ra, việc đầu tiên doanh nghiệp cần làm chính là phải hiểu chúng và có các dữ liệu thông tin chính xác. Ngoài ra, các công ty có trách nhiệm cần đảm bảo cung cấp báo cáo dữ liệu chuẩn, kỹ lưỡng, khách quan để xác nhận một cách minh bạch những thông số đó.

Giải pháp kiểm kiểm kê khí nhà kính VertZéro – Sản phẩm thuộc hệ sinh thái công nghệ Made by FPT hướng tới số hóa toàn diện mọi quy trình thu thập dữ liệu môi trường, tính toán, quản lý, tạo báo cáo khí thải, giúp doanh nghiệp theo dõi tiến trình thực hiện cam kết, đảm bảo các quy chuẩn quốc tế.

Qua bài chia sẻ trên của FPT IS, những nội dung cơ bản về ĐTM là gì, khái niệm, lợi ích và quy trình triển khai đã được làm rõ. Tiến hành kiểm tra, đánh giá chất lượng môi trường khi tiến hành dự án là trách nhiệm xã hội của mỗi tổ chức, doanh nghiệp. Nếu quý doanh nghiệp đang quan tâm đến các giải pháp về môi trường, vui lòng để lại thông tin liên hệ TẠI ĐÂY để được các chuyên viên FPT IS tư vấn.

Lợi ích khi các nhà đầu tư thực hiện ĐTM

Báo cáo đánh giá tác động môi trường ĐTM đem đến những lợi ích thiết thực cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư khi tiến hành đánh giá. Có thể kể đến như:

Xem thêm: Quy định về kiểm kê khí nhà kính cho doanh nghiệp tại Việt Nam

Nội dung cơ bản của báo cáo đánh giá tác động môi trường

Theo khoản 1 Điều 32 Luật bảo vệ môi trường 2020, báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) bao gồm các nội dung chính dưới đây:

Tham khảo: GHG protocol là gì? Sơ lược về nghị định thư GHG

Hiện nay, môi trường chính là một trong những vấn đề nóng bỏng được quan tâm hàng đầu. Các hoạt động bảo vệ môi trường cũng được Chính phủ ưu tiên thực hiện để đảm bảo đời sống sinh hoạt và sản xuất kinh doanh của người dân. Để tiết kiệm thời gian chi phí điều tra và phân tích chất lượng môi trường thì việc phân loại dự án đầu tư  theo tiêu chí môi trường là rất thiết thực, có thể phân vùng nhóm dự án cần phải đánh giá tác động môi trường và những nhóm nào không cần phải đánh giá.

Vì vậy Nhà nước đã đưa ra các quy định về đánh giá tác động môi trường để hướng dẫn các cơ quan tổ chức có hành động đúng đắn nhất. Trong phạm vi bài viết này, Luật Hoàng Anh sẽ làm rõ nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường theo quy định tại Điều 32 Luật Bảo vệ môi trường số 72/2020/QH14 ngày 17 tháng 11 năm 2020 (sau đây sẽ được gọi tắt là Luật Bảo vệ môi trường năm 2020).

Căn cứ theo khoản 1 Điều 32 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định về nội dung chính của báo cáo đánh giá tác động môi trường bao gồm:

a) Xuất xứ của dự án đầu tư, chủ dự án đầu tư, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư; căn cứ pháp lý, kỹ thuật; phương pháp đánh giá tác động môi trường và phương pháp khác được sử dụng (nếu có);

b) Sự phù hợp của dự án đầu tư với Quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường và quy định khác của pháp luật có liên quan;

c) Đánh giá việc lựa chọn công nghệ, hạng mục công trình và hoạt động của dự án đầu tư có khả năng tác động xấu đến môi trường;

d) Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, đa dạng sinh học; đánh giá hiện trạng môi trường; nhận dạng các đối tượng bị tác động, yếu tố nhạy cảm về môi trường nơi thực hiện dự án đầu tư; thuyết minh sự phù hợp của địa điểm lựa chọn thực hiện dự án đầu tư;

đ) Nhận dạng, đánh giá, dự báo các tác động môi trường chính, chất thải phát sinh theo các giai đoạn của dự án đầu tư đến môi trường; quy mô, tính chất của chất thải; tác động đến đa dạng sinh học, di sản thiên nhiên, di tích lịch sử - văn hóa và yếu tố nhạy cảm khác; tác động do giải phóng mặt bằng, di dân, tái định cư (nếu có); nhận dạng, đánh giá sự cố môi trường có thể xảy ra của dự án đầu tư;

e) Công trình, biện pháp thu gom, lưu giữ, xử lý chất thải;

g) Biện pháp giảm thiểu tác động tiêu cực khác của dự án đầu tư đến môi trường; phương án cải tạo, phục hồi môi trường (nếu có); phương án bồi hoàn đa dạng sinh học (nếu có); phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường;

h) Chương trình quản lý và giám sát môi trường;

k) Kết luận, kiến nghị và cam kết của chủ dự án đầu tư.

Đánh giá tác động môi trường là việc phân tích, dự báo tác động đến môi trường của dự án đầu tư cụ thể để đưa ra biện pháp bảo vệ môi trường khi triển khai dự án đó... Để từ đó có thể đề ra những biện pháp giảm thiểu ô nhiễm hiệu quả, nhằm đạt các Tiêu chuẩn môi trường theo quy định.

Báo cáo đánh giá tác động môi trường là kết quả của quá trình đánh giá tác động môi trường. Theo đó, nội dung của báo cáo này cần chính xác, minh bạch, thể hiện được tầm nhìn tác động để có thể đưa ra các phương án xử lý một cách có hiệu quả nhất. Báo cáo đánh giá thể hiện sự nghiêm túc, khách quan trong suốt quá trình điều tra và phân tích dữ liệu thông tin.

Khoản 2 Điều 32 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 quy định Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định chi tiết Điều này.

Ví dụ: Thông tư số 27/2015/TT-BTNMT ngày 29 tháng 5 năm 2015 của Bộ Tài nguyên và môi trường về đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và kế hoạch bảo vệ môi trường. Trong đó, việc thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường được quy định tại Điều 8:

“1. Việc thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường được thực hiện thông qua hội đồng thẩm định, trừ trường hợp quy định tại Khoản 5 Điều 14 Nghị định số 18/2015/NĐ-CP.

2. Thời hạn thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường quy định tại Khoản 2 Điều 14 Nghị định số 18/2015/NĐ-CP; trường hợp hồ sơ không đầy đủ, hợp lệ, trong thời hạn tối đa năm (05) ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ, cơ quan thẩm định phải có văn bản thông báo cho chủ dự án.

3. Trong quá trình thẩm định, cơ quan thẩm định được tiến hành các hoạt động sau đây:

a) Khảo sát, kiểm chứng các thông tin, số liệu về hiện trạng môi trường tại địa điểm thực hiện dự án và khu vực kế cận;

b) Lấy mẫu phân tích kiểm chứng;

c) Tổ chức lấy ý kiến các chuyên gia, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp phản biện nội dung của báo cáo đánh giá tác động môi trường;

d) Tổ chức các cuộc họp đánh giá theo chuyên đề.

4. Hoạt động của hội đồng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường thực hiện theo quy định tại Chương V Thông tư này.”

Đánh giá tác động môi trường là thủ tục bắt buộc đối với các doanh nghiệp có nhu cầu bắt đầu hoặc cải tạo, mở rộng, nâng cấp, nâng công suất của cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ theo quy định pháp luật Việt Nam. ĐTM là thuật ngữ quan trọng trong lĩnh vực đánh giá tác động môi trường. Vậy ĐTM là gì và có những quy định, thủ tục nào doanh nghiệp cần lưu ý. Mọi thắc mắc sẽ được Vinacontrol CE cung cấp dưới đây.

Nguồn: Kênh Youtube Kỹ sư xây dựng, QLDA, thi công

ĐTM là báo cáo đánh giá tác động môi trường (tiếng Anh là EIA: Environmental Impact Assessment). ĐTM thể hiện các nội dung liên quan đến việc phân tích, dự báo những tác động của dự án đầu tư cụ thể đến môi trường và những biện pháp bảo vệ môi trường khi triển khai dự án đó. Nội dung định nghĩa này được thể hiện rõ trong khoản 23 Điều 3 Luật bảo vệ môi trường 2014.

Mục tiêu của đánh giá tác động môi trường là để hỗ trợ hiệu quả công tác kiểm soát của các cơ quan chức năng về tình hình hoạt động của doanh nghiệp đối với môi trường như thế nào. Qua đó đưa ra những giải pháp kịp thời nếu công ty thải ra chất chất thải có tương tác xấu tới môi trường, bảo vệ sự trong lành của môi trường và đề cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp tiến hành lập ĐTM – báo cáo đánh giá tác động môi trường dựa theo các căn cứ pháp lý sau:

ĐTM là báo cáo đánh giá tác động môi trường (tiếng Anh là EIA: Environmental Impact Assessment)

✍ Xem thêm: Trách nhiệm xã hội là gì? Lợi ích nào cho doanh nghiệp